بازگشت
رسالت ژورناليستان واوضاع افغانستان
شمشا د شمشا د

 

)درحاشيه برخوردناسالم ولسي جرگه با ژورناليستان(

نگاهي برنقش وسايل اطلاعات جمعي : در قدم اول باید گفت که مطبوعات ورسانه ها آموزشگاه اجتماعی و نهاد اساس جامعه مدنی اند. جامعه مدنی  عنصر عمده رشدسیاسی و فرهنگی مردمان یک کشور را  ضمانت میکند . مطبوعات ورسانه ها آئینه  حقایق ورویداد های جامعه اند جامعه مدنی بدون اطلاعات همه گانی نمیتواند موجودیت خویش رامتولبر سازد . جامعه  مدنی وظیفه دارد تا در رشد و تکامل نیروی معنوی  انسانها مسوولانه  برخورد نماید ولی این پیام را میتواند از طریق مجموعه رسانها زودتر  ومعقول تر بگوش  شهر وندان برساند.« توماس هابس» فیلسوف انگلیسی که در قرن هفدهم میلادی  می زیست چنین گفته بود، زمامدارانیکه اقتدار کافی برای برقراری نظم و دسپلین در دسترس ندارند نهادهای جامعه مدنی به آنها باور ندارند  و همکاری نمیکنند برحق بودن آن ا شخاص مورد سوال است ؟حالاکه نقش مطبوعات ورسانه هارا با پیوند در جامعه مدنی و جامعه ذکر نمودیم ونگاهي هم به سازنده گان  مطبوعات ورسانه ها بي اندازيم : درین روزها اگر رهبر است و يا ابتر ، اگر کار گر است یا کار فرما همه وهمه به این نام آشنائی دارند.

1-« Media » این جمله چه معنی دارد؟ مجموعه رسانه ها چه طبع شده باشد چه تصویری باشد چه صوتی  همه شامل این نام اند.

2-  اصطلاح دیگر « Publication» پبلکیشن معنی نشر طبع و اشاعه همه و همه ازین جمله گرفته شده اند و با آن پیوند دارند.

3-  « Publicist » رونامه نگار ناشر تبلیغات چی یا بعضی اوقات در زبان لاتین « Publicity» تبلیغات گفته شده میشود.

4-   «publicize»  در حقیقت چاپ کردن طبع و نشر کردن، منتشر کردن همه با یک خاندان قرابت دارند و نزدیک اند. در دنیای امروززیاد تر میشنویم که فلان  را کشتند و فلان را بستند، فلان را حق یا ناحق  محکوم کردند. در کجا نهاد سیاسی، اقتصادی و فرهنگی ایجاد شد  کیها بردند و کیها باختند. کیها اعتراض کردند  و کیها شیندند و کیها نشیدند، عیش و نوش را مشتی از اقلیت جهان کنونی همراه دارند  ناله و ذجهء اکثریت مردمان دنیا امروز بدون کم و کاست در وقت وزمان معین آنچه راکه میشنویم همه و همه ثمره  زحمت و عرق ریزی های ژورنالیستان گرامی است و بس. خالی از مفاد نخواهد بود تا مکث در مورد ژورنالیزم  داشته باشیم این مسلک مقدس ولی پر مخاطره را فرزندان پر افتخار ملت انتخاب میکنند،نه هر جبون و زبون خوب میدانیم که دست اندرکاران این هدف سود مند بهتر میدانند که سفر کوه است ولی کوتل دارد حالا ضرور میدانم تا تعریف و تفسیر مشخص از نام و نشان این هنر بزرگ  وپر خطر داشته باشیم.

الف:  ژول نال«Journal  » معنی روزنامه، دفترو قایع روزانه را در بردارد تفصیل و تحلیل همه جانبه که تطابق با همه  روز و روزگاران داشته باشد از حوصله این نوشته خارج است.

ب   :  در عنوان بعضی از روزنامه ها استعمال میشود :

مثلا" والرستریت ژورنال«  The wallstreet journal  »

ژورنالیزم،کار جمع آوری و نوشتن خبر،  گزارش ، اخبار برای روزنامه ها،  مجلات  یا تلویزیون.

ژورنالیست، کسیکه وظیفه اوجمع کردن و نوشتن گزارش ، خبر« اخبار» برای روزنامه ها، مجلات ، رادیو یا تلویزیون است که با راپور تر «  Repoter  »  مقایسه میشود. به کار یک ژورنالیست ارتباط دارد :

 مثلا"  مهارت های ژورنالیست ، یا مثلا"  سابقه « Back ground »ژورنالیستیکی  که منظور ان سابقه کار شخص یا یک چیزی « اخبار ، تلویزیون، رادیویی  ژورنالیستیکی. با قدسیت این مسلک این مسلک و با حقیقت این اندیشه و باور که اگر ژورنالست یا خبر نگار نمی بود مجموعه رسانه ها ورسالت  تاریخی خویش رابطرف منزل گاه مقصود نمی بردند هیچ فرد یا افراد زورمند از حقایق که منافع شخصی یا قومی یا زبانی و سمتی شان در خطر است هرگز آگاه نمی شدند، ژورنالیستان  رسالتمند  حرکت های کور  کورانه مانند زورمندان ندارند که مظلوم را بکوبند و حق را باطل جلوه دهند ژورنالیستان خصلت آفتاب را دارند شعاع خویش و روشنی  را که در وجود شان است از تر و خشک دریغ نمیکنند . داد مظلوم را بگوش ها میرسانند زور گوئی بعضی قادرصفتان را به آئینه رسانه خویش منعکس میسازند . اکثراین فر زندان نه سیت ازموتر دارند و نه بوجی از دالری نه دزد اند و نه دزد صفت ،هر غدارو کوردلان مکار را توسط قلم و یا کمره خویش افشا میکنندو آن حقایقی ر ا که همه در انتظار آن اند برملامیسازند. برادر و خواهر ژور نالیست اندیشه و صداقت تو در آینده راه گشای همه پرابلم ها ئیکه امروز گریبان  گیر تواست خواهد بود. زبان و قلم بزرگی و ظیفه و احترام تو راانسان های  با احساس میدانند با حوادث مقاومت اخلاقی کن علیه کور دلان در  منطقه  دنیا  که هستند. ایستاده شو بر آدمکهای  باطل که گودیگک های بیش نیستند خط بطلان بکش مطمئن باش که این عرق جبین توراکه بخاطر اصول و مسلک خویش می ریزی نسل های امروز و فردا فرا موش نمیکنند کسانیکه تو،حرف توو مسلک ترا را دوست ندارند و به ان ارجعیت قایل نیستند. محدودو تجرید شده اند،انتظار آنروز  را داشته باش  که همه مردم صفوف ترا تقویه نمایند و برکوردلانیکه  به تو باور ندارند  نفرین بفرستند. راه و اندیشه  و مسلک تو  مقدس است این قدسیت راچون شرف و ایمان خود دایم نگهدار از حوادث مگریزو به آن د ست و پنجه نرم نما. شهامت  و پاکیزه گی تو  در آنچه کی  حقیقت است میتواند سرنوشت ملت هارا  در تاریخ قلم زند.

اوضاع سياسي ونظامي

هيات بين‌المللي " ديده‌باني اوضاع افغانستان" اعلام كرد: آمار خشونت ها و ميزان مرگ و مير مردم و نظاميان درافغانستان ظرف سال جاري ميلادي چهار برابر نسبت به سال پيش افزايش يافته و انزجار مردم از نيروهاي خارجي هر روز بيشتر مي‌شود .  به گزارش روز دوشنبه شبكه خبري "بي بي‌سي"، هيات مشترك بررسي اوضاع افغانستان متشكل از نمايندگاني از دولت، كشورهاي خارجي حاضر دراين كشور و سازمان ملل اين گزارش را تهيه كرده است . براساس اين گزارش، از آغاز سال جاري ميلادي تاكنون بيش از ‪ ۳۷۰۰تن كه يك هزار تن آنها را غير نظاميان تشكيل مي‌دهند، كشته شده‌اند . براساس اين گزارش آمار ماهانه خشونت‌ها در سال جاري ميلادي نسبت به سالهاي قبل ‪ ۴برابر شده و به ماهانه ‪ ۶۰۰مورد در ماه رسيده است . كشته‌شدگان را علاوه بر شورشيان، غيرنظاميان ،نيروهاي ارتش ، نيروهاي ناتو، نيروهاي كمك به تامين امنيت افغانستان "ايساف"و نظاميان آمريكايي تشكيل مي‌دهند. گزارش هيات تاكيد مي‌كند: شدت گرفتن خشونت هادر اين كشور به بيرازي مردم از نيروهاي خارجي انجاميده و باعث شده است تا مردم اعتماد خود را از شعارهاي اين نيروها براي مبارزه با شورشيان از دست بدهند . تشديد خشونت‌ها همچنين باعث مختل شدن كار بازسازي افغانستان و تعطيل شدن مدارس در جنوب كشور شده است . در گزارش همچنين به گسترش فساد در افغانستان اشاره شده است هيات از جامعه بين‌الملل مي‌خواهد، به وظايفش در قبال افغانستان براي مبارزه با شورشيان واستقرار صلح و بازسازي اين كشور ادامه دهد . هيات قرار است ظرف روزهاي آينده از استانهاي آشوب زده جنوب افغانستان بازديد كند.  همچنان رئيس هيئت شوراي امنيت سازمان ملل متحد براي افغانستان گفته است : با شورشگري طالبان معضلات بزرگ براي افغانستان به وجود آمده است. کنزو اوشيما سفيرجاپان درملل متحد که رياست هيئت شوراي امنيت سازمان ملل براي افغانستان را دارد گفته است :ما کاملاً دريافته ايم که اين کشوربا چالشهاي دلهره آوري روبرومي باشد . رئيس هيئت نامبرده درعين زمان گفته است  : تصميم جامعه بين المللي براي همکاري با افغانستان وجنگ با دهشت افگني ، براي تامين ثبات به اين کشور ومنطقه قوي است .وي ازحکومت افغانستان ومردم اين کشوربه خاطردستاوردهايي که تاکنون داشته اند ، ستايش نمود .بعدازآنکه مذاکرات بن درسال 2001 پايان يافت ، اين نخستين هيئت شوراي امنيت ملل متحد است که پس ازتوسعه ساحه عمليات آيساف درجنوب وشرق افغانستان به اين کشورمي آيد .رئيس هيئت شوراي امنيت سازمان ملل متحد گفته است که ازنگاه سياسي افغانستان درپنج سال گذشته دستاوردهاي بزرگي داشته است . اوافزوده است :شما يک رئيس جمهورداريد که توسط مردم انتخاب شده است، وبسياري دستاوردهاي ديگر، به شمول اينکه پنج مليون طفل افغان اکنون درمکاتب درس مي خوانند. اوشيمو ضمن کنفرانس مطبوعاتي مشترکي دروزارت خارجه افغانستان گفته است :ما اين باربراي آن دراينجا آمده ايم تا به شما اطمينان بدهيم وآشکارسازيم که حمايت جامعه بين المللي قوي است، وتعهدات ما براي حمايت ازافغانستان دربازسازي وتحکيم صلح ادامه دارند .اين ملاحظات اوشيمو پس ازمذاکرات "صريحي " صورت مي گيرد که وي وهيئت شوراي امنيت سازمان ملل متحد  با حامد کرزي رئيس جمهورافغانستان پيرامون معضلات که حکومت اين کشوربا آن روبرو مي باشد ؛ داشته است.

کل اگر طبیب می بود... :اعلامیه مطبوعاتی داکتر بشردوست درمورد هيات شورای امنیت سازمان ملل متحد .یک هيات ازطرف شورای امنیت سازمان ملل متحد به ریاست سفیر جاپان وارد کابل شده است . طبق گزارش رسانه های همگانی، وظیفه این هيات بررسی اوضاع کنونی بخصوص امنیت  و بازسازی می با شد.  چه انتظاری مردم افغانستان ازاین هيات می توا ند  داشته باشد ؟اگربا توجه به تجربه گذشته و وعده های عملی نشده قضاوت شود: هیچ

 بدلایل ذیل :-

-   سفروگزارش قبلی هيات شورای امنیت سازمان ملل متحد هیچ نتیجه مثبتی برای مردم افغانستان نداشت . چه خوب گفته است :   آزموده را آزمودن خطاست

-   ارگانهای سازمان ملل متحد درافغانستان، بخصوص UNIMA ، UNDP ، UNFPA و UNOPS خود اعضای برجسته سیستم مافیائی حاکم درافغانستان می باشند ونقش عمده درحیف ومیل کمک های جامعه بین اللملی دارند . فساد اداری ومالی دراین ارگان ها یکی ازدلایل رشد وتوسعه فساد درافغانستان است

-   قطعنامه ها ، فیصله ها وتصامیم شورای امنیت سازمان ملل متحد درمورد افغانستان طی این پنج سال اخیر به هیچ صورت عملی نشده است. با وجود این ، شورای امنیت تا امروز هیج گونه علاقه به تعقیب جدی وتطبیق قطعنامه ها ، فیصله ها وتصامیم خود درافغانستان ازخود نشان نداده است. دو مثال بین ده ها بیانگراین واقعیت تلخ  است

الف:- دربخش امنیتی

اولین قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد بعد ازسقوط طالبان به ISAF  وظیفه داد که  امنیت وثبات را درکابل برقرار کند . دومین قطعنامه شورای امنیت به ISAF سه وظیفه مهم و عمده را سپرده است :

-      حمایت ازحکومت مرکزی

-      توسعه وگسترش نقش و قدرت حکومت مرکزی درولایات و ولسوالی ها

-      بهبود بخشیدن وضع امنیتی درتمام افغانستان .

بدون هیچ گونه شک ، واقعیت ها وحقایق امروز نشان میدهند که ISAF درانجام این رسالت مقدس ناکام است . چون نه تنها قدرت دولت درولایات و ولسوالی ها گسترش نیافته است  بلکه درخود کابل ضعیف ترشده است .اما نه شورای امنیت ، نه مجمع عمومی ونه سرمنشی سازمان ملل متحد درطی این چند سال از مسئولین وجنرالان ISAF حداقل نپرسیدند که چرا ؟

ب:- دربخش اقتصادی

اولین کنفرانس بازسازی وتوسعه افغانستان درتوکیو (2002) نقش ومسئولیت بازسازی و توسعه را به عهده ارگانهای سازمان ملل متحد درافغانستان وانجو ها گذاشت وبه همین منظور70%  کمک های جامعه بین المللی را دراختیارارگانهای سازمان ملل متحد در افغانستان وانجوها قرار دادند . بعد از چهارسال، واقعیت وحقیقت اینکار ناپذیر اینست که دراین بخش نیزارگانهای سازمان ملل متحد مثل انجوها ناکام مطلق هستند. چون تنها نتیجه ملیاردها دالرکمک های جامعه بین المللی، سیرترشدن اینها وگرسنه ترشدن  مردم افغانستان است .اما تا امروزنه شورای امنیت،نه مجمع عمومی ونه سرمنشی سازمان ملل متحد، هیچگونه  علاقه به بازخواست ،بررسی وتحقیق جدی ازمسئولین  ارگانهای سازمان ملل متحد درافغانستان ازخود نشان نداده اند ودربرنامه کاری هئیت شورای امنیت سازمان ملل متحد که وارد افغانستان شده است قرارندارد .

 اگرهيات شورای امنیت واقعا دروظیفه ورسالت خود جدی ، صادق وشفاف است باید تحقیق وبررسی را از ISAF وارگانهای سازمان  ملل متحد درافغانستان شروع کند و خواستار محکمه مسئولین این شکست بزرگ تاریخی و تغیر کامل هيات رهبری این  ارگانها درافغانستان  شود .

مشارکت ملی درمورد هيت شوراي  امنيت مينويسد: هیئتی ازسوی شواری امنیت سازمان ملل متحد به کابل مواصلت نمود، این هیئت که درترکیب آن نمایندگان کشورهای مختلف حضوردارند، تحت عنوان "حقیقت یاب" قراراست علاوه برکابل درسایرولایات نیزسفرهایی داشته باشند، سخنگویان سازمان ملل متحد درکابل ونیویارک ، هدف ازاغزام این هیئت رابررسی چگونگی وضعیت امنیتی ، سیاسی جگونگی وضعیت امنیتی ، سیاسی واقتصادی افغانستان وطرح یک راهکارجدید برای بهبود وضعیت عنوان کرده اند قراراست هیئت دیگری باهمین هدف ازسوی شورای اروپانیزبه افغانستان اعزام شود.  به نظرمی رسد وضعیت روبه وخامت امنیتی درحالیکه انکشاف وتوسعه اقتصادی افغانستان درپنج سال گذشته بسیارمحدودوناچیزاست، ثبات سیاسی وگسترش حاکمیت مرکزی درنقاط مختلف افغانستان راتهدید می کند چنین وضعیتی درشرایطی رونما گردیده که دنیا مدعی کمکهای فراوان وگسترده به افغانستان می باشد.                    

بدون شک بدترشدن اوضاع درافغانستان، آسیبی است که نه تنها مردم ازآن کشور، بلکه جامعه جهانی نیزآزآن متضررخواهد شد درک این حقیقت سازمان ملل ودیگر نهاد های بین المللی راواداشته است ، تابه راپورهای متداول نمایندگان خود قناعت نکرده ، درپی درک حقیقت هاازمسیرهای دیگری نیزآیند.  واقعیت این است که حقایق درصورتی بدرستی کشف ودرک می شود که جویندگان حقیقت حوزه های مختلف چون حوزه کارحکومت افغانستان واداره آن ، نظرطیف های مختلف مردم درمناطق مختلف افغا

اگر از رويدادهاي تاريخي ياد کنيم ميتوان گفت که طي پنج سال قانون اساسي ساخته شده، انتخابات رياست جمهوري و پارلماني تدوير يافته، رئيس جمهور، پارلمان، حکومت و قضا طور انتخابي آغاز به کار کرد، پوليس و اردوي ملي  تشکيل گرديد، بعضي شاهراه ها ترميم و باز سازي شد، مکاتب به روي اولاد مردم اعم از دختر و پسر باز گرديد، تلاشها براي انکشاف ادامه داردو...؛ اما چيزي که بايد انجام مييافت که نيافت اين است که قانون موجوده تطبيق نميشود، امنيت روز به روز به وخامت ميگرايد، شهرها به حصار هاي سنگي و چکي مبدل شده، بيکاري، فساد اداري، فقر، قاچاق مواد مخدر، جنايات به انواع و اقسام آن بيداد ميکند، ده ها مجرم از يک دروازه دستگير و از دروازة ديگر رها ميگردد، طالبان، افراد القاعده و ساير تروريستان دستهاي شان را در خطوط سبز امنيتي حتي در چند متري کاخهاي رياست جمهوري دراز کرده و هر آن حادثه مي آفريند، ملياردها دالر سرازير شده کمک بين المللي هم از طريق انجوها و هم از طريق تعدادي از ادارات و افراد دولتي چنان به مصرف رسيده که هنوز در پايتخت کشور مردم انرژي برق، آب آشاميدني صحي، محيط پاک شهري، داشتن امنيت اطفال شان تامکتب و ... بي بهره اند، صعود قيم زبانه ميکشد، صفوف بيکاران هم در چهارراه ها و هم در عقب در سفارتهاي کشور هاي همسايه روز تا روز طويلتر ميشود، دست بازي همسايه شرقي کاملاً محسوس است و آن کشور به مهد تروريزم مبدل گرديده و ... که بايد با موجوديت دولت منتخب، قانون اساسي، موجوديت نيروهاي تابه دندان مسلح ناتو و ائتلاف و ارسال ملياردها دالر کمک جهاني و همکاري مستقيم جامعه جهاني تمام مشکلات حل ميگرديد يا در فيصدي بلندي رفع ميشد؛ مگرچرا نه شد؟ مردم انتظار دارند که بايد هيئت حقيقت ياب، واقعاً حقايق را ريشه يابي کرده و با آناني که عمداً کار شکني نموده و به خدمت مردم نه شتافته اند، حساب و کتاب نمايند که يکي از راه هاي دريافت حقيقت، پرسش و بررسي از نزديک بوده تا ديده شود که چند در صد مردم در شهر و در قراء و قصبات به چه وضع زنده گي ميکنند، چقدر از آناني که خود را خدمتگار مردم ميدانند، راضي اند و چقدر براي شان از کدام طريق کمک و همکاري صورت گرفته و ...؟ بناءً بايد اين هيئت وظايف اصلي شان را که همانا پيگيري رويدادها، انکشافات، عقب ماني و امثال آن طي پنجسال گذشته است، تعقيب و شناسايي نموده و آن را به شکل شفاف و واقعي آن به سازمان ملل و جامعه جهاني برسانند تا هم وجدان هيئت آرام گيرد و هم سازمان ملل و جامعه جهاني علتها را دريابند و به علاج آن برآيند در آن صورت هيئت توانسته به مردم افغانستان که واقعاً در خور و ستايش و خدمت  اند، مصدر خدمت گردد.

هيت سازمان ملل در شمال :گروه حقيقت ياب شورای امنيت سازمان ملل متحد، به شمال سفر کرده و گفته است که جنگسالاری و شورش دو چالش عمده مردم افغانستان است که اين کشور به تنهايی قادر به از ميان برداشتن آن نيست.  هدف از ديدار اين گروه از ولايت نسبتآ آرام بلخ در شمال ، بررسی وضعيت امنيتی، فساد اداری، کشت و قاچاق مواد مخدر، نقض حقوق بشر و چگونگی پيشرفت روند بازسازی در اين منطقه عنوان شده است.  سفيران چندين کشور بزرگ جهان در شورای امنيت سازمان ملل به رياست کنزو اوشيما، نماينده جاپان در سازمان ملل، ملاقاتهای جداگانه با فعالان حقوق بشر و مقامهای محلی در مزارشريف داشته و در راستای يافتن حقيقت اوضاع، بررسيهای انجام داده اند. کنزو اوشيما ضمن ابراز خرسندی از اوضاع به نسبت آرام ولايت بلخ گفت که شرايط بازسازی و سرمايه گذاری در اين منطقه "خيلی بهتر" است.  اما او برخی نگرانيهايی از جمله وضعيت حقوق زنان، کشت و قاچاق مواد مخدر، نارسيها در زمينه آموزش و پرورش، فساد اداری و بيکاری را با مقامات ولايت بلخ در ميان گذاشت.  برغم آن، دو نکته ای که اوشيما به عنوان چالش عمده افغانستان از آن نام برد، جنگسالاری و فعاليت شورشيان مخالف دولت در افغانستان بود: "جنگسالاری يک مشکل ديگر افغانستان است. اين چيزی است که فکر می کنم مردم افغاستان به جديت به آن رسيدگی کند و آن را از ميان بردارد. آن طوری که برداشت دارم، جنگسالاری چيزی عميقا ريشه دار در سنت مردم است و البته که سالهای جنگ هم مسئول آن بوده است. اما من اعتماد دارم که مردم جرات و جسارت اين را دارند که جنگسالاری را از بين برده و راه را برای يک جامعه متمدن هموار سازند."  اما اعضای گروه حقيقت ياب سازمان ملل متحد در سفر به مزارشريف نگفتند که منظور آنها از جنگسالاری موجوديت فرماندهان سابق در مقامهای دولتی است يا افراد که هم اکنون سلاح و گروه های شبيه نظامی غيرقانونی در اختيار دارند.

يك فرمانده‌ي ارشد اطلاعاتي ارتش آمريكا خطاب به كنگره‌ي اين كشورگفت: خشونت‌ها در افغانستان طي سال جاري نسبت به سال 2005 دو برابر شده و تا سال آينده نيز ادامه خواهد داشت . به گزارش خبرگزاري فرانسه، ژنرال مايكل مپلس، مدير آژانس اطلاعات دفاعي آمريكا در اين جلسه اظهار داشت: مهاجمان توانمندي‌ها و عمليات‌هاي خود را حتي با متحمل شدن تلفات‌هاي بسيار زياد در درگيري‌ها گسترش داده‌اند . وي در جلسه‌ي كميته‌ي سرويس‌هاي مسلح سنا اظهار داشت: به رغم متحمل شدن تلفات بسيار بالا در درگيري‌ها در سال 2006 اين مهاجمان توانمندي و نفوذ خود را در رده‌هاي بالاي جامعه‌ي پشتون تقويت كرده‌اند . وي افزود: خشونت‌ها طي سال جاري نسبت به سال 2005 دو برابر شده و به احتمال زياد در سال 2007 مهاجمان از تاكتيك‌هاي جدي‌تر، مرگ‌بارتر و محكم‌تري استفاده خواهند كرد . مپلس گفت‌ كه هدف مهاجمان تضعيف حمايت‌هاي بين‌المللي از ارتش افغانستان و عمليات‌هاي بازسازي در اين كشور و تضعيف دولت كابل است . ژنرال مايكل هايدن، رييس آژانس اطلاعات مركزي آمريكا (سيا) نيز در اين جلسه نيز بر لزوم ادامه‌ي حمايت از دولت حامد كرزي، رييس جمهور افغانستان تاكيد كرد . وي گفت: كابل نيازمند كمك است، چرا كه فاقد توانمندي‌هاي لازم و خواست سياسي و حمايت‌هاي لازم است. كرزاي اين مسايل و مسووليت‌هاي دولتش را به خوبي درك مي‌كند . هايدن با اشاره به گفت‌وگوهاي اخيرش با سفير آمريكا در كابل اظهار داشت: از نظر من تلاش‌ها در اين كشور به مدت زماني طولاني، حداقل يك دهه و صرف ميلياردها دالر هزينه نياز دارد. من بار ديگر تاكيد مي‌كنم دولت افغانستان به تنهايي نمي‌تواند كاري انجام دهد.

همچنين گلبدين حكمتيار به روزنامه الحيات چاپ لندن گفت : نيروهاي آمريكايي از تسلط كامل بر اوضاع افغانستان عاجز مانده ‌اند. وي افزود: اين كشور پس از حمله به افغانستان تاكنون نتوانسته است به اهداف اصلي و از پيش تعيين شده دست يابد. وي در اين گفتگو بر ادامه جنگ با نيروهاي خارجي مستقر در افغانستان تاكيد كرد. وي تصريح كرد ، مواضع حزب اسلامي تحت رهبري وي در رابطه با مسايل جاري افغانستان روشن است و اوضاع كشور همانند زمان اشغال ازسوي ارتش سرخ است. وي در ادامه از گفتگوهاي حزب مزبور با گروه طالبان خبر داد و يادآور شد، تاكنون توافقي صورت نگرفته است. حكمتيار از هندوستان و پاكستان به عنوان كشورهاي حامي آمريكا در افغانستان نام برد و بر خروج زمان‌ بندي نيروهاي خارجي از كشور تاكيد كرد. وي از تشكيل حكومت موقت با شركت تمامي گروه‌ها ، متوقف ساختن فعاليت تمامي رسانه‌ هاي تحت حمايت غرب در افغانستان ، انتخاب رييس جمهوري منتخب ، بسته شدن سفارت كشورهاي شركت‌ كننده در كنفرانس بن آلمان ، تشكيل شوراي جديد براي تدوين قانون اساسي جديد، ايجاد ارتش جديد و توسعه روابط با همسايگان از جمله ديگر شروط خود براي گفتگو با دولت كابل ياد كرد. پيشتر رييس جمهوري کرزي گفته بود اگر حكمتيار و ملامحمد عمر از بردگي خارجيان دست بردارند ، افغانستان آماده گفتگو با مخالفان است.   سخنگوي دولت نيزگفته بود دولت آماده مذاكره با مخالفان است اما با هرگونه پيش شرط و امتياز طلبي مخالف است. همچنين مجددي رييس مجلس سنا از ملا عمر و حكمتيار دعوت كرده است براي تحيكم صلح و ثبات وارد افغانستان شوند. هم اكنون از‪ ۴۲هزار نيروي خارجي مستقر در افغانستان ، ۲۲هزار سرباز آمريكايي است.  از اين تعداد‪ ۱۲هزار سرباز تحت رهبري ناتو و ۱۰هزار نفر هم مستقيما تحت فرماندهي ارتش آمريكا قرار دارند.

شوكت عزيز صدر اعظم پاكستان به طور رسمي از آمريكا خواست تا به خروج از افغانستان فكر كند.
روزنامه انگليسي زبان نيوز چاپ پاكستان با اعلام اين خبر به نقل از وي نوشت : آمريكا سرانجام بايد افغانستان را ترك كند.  به نوشته اين روزنامه پاكستاني، شوكت عزيز كه اخيرا براي شركت در نشست سازمان ملل به نيويارك سفر كرده بود، اظهار داشت كه براي اجراي اين امر بايد با افغانها و ساير همسايگان مذاكره شود. صدر اعظم پاكستان گفت : استراتژي موفق خروج از افغانستان بايد زماني صورت گيرد كه در اين كشور توسعه سياسي، اجتماعي و اقتصادي فراهم شده باشد. شوكت عزيز همچنين با اشاره به حساسيت پاكستان نسبت به اوضاع افغانستان تصريح كرد: استقرار امنيت در اين كشور، امنيت در پاكستان را نيز تضمين مي‌ كند. وي در ادامه گفت : پاكستان متحد كليدي آمريكا در جنگ با تروريسم است و از تغيير نگرش واشنگتن در ارتباط با افغانستان و ايران استقبال مي‌ كنيم. شوكت عزيز با اشاره به اينكه پاكستان خواستار تغيير نگرش جدي در جنگ با افراط گرايي است، تصريح كرد كه اين امر منجر به سرمايه‌ گذاري بيشتر در بخش اقتصاد و افزايش سطح زندگي مردم پاكستان و افغانستان مي ‌شود. صدر اعظم پاكستان گفت : جامعه جهاني بايد توجه بيشتري به مسايل افغانستان از جمله رشد چشمگير توليد موادمخدر در اين كشور داشته باشد. وي تصريح كرد: در بحرانهاي عراق و افغانستان بايد به طور دقيق عمل كرد، زيرا راه‌حل نظامي براي از بين بردن تهديدها و مشكلات درست نخواهد بود. شوكت عزيز گفت : بايد به ريشه ‌هاي تروريسم و افراط گرايي پيش از نتايج برخورد با آن، ت‌وجه جدي شود.  اما سخنگوي سخنگوي دولت گفت : ريشه اغلب نا امني‌ ها در كشور كه در امتداد مرز ديورند با پاكستان رخ مي‌ دهد ، ناشي از فعاليت تروريست هاست.  وي با بيان اينكه منابع مالي و انساني تروريستها در خارج از كشور واقع است ، افزود : آنان پس از عبور از مرز و براي از بين بردن صلح، ثبات و آرامش دست به عمليات تخريبي در افغانستان مي‌زنند. وي درعين حال تاكيد كرد: تروريست به عنوان يك پديده منفي قرن ريشه بيروني دارد و تروريستها پس از آموزش و تجهيز از آن سوي مرز ديورند به افغانستان اعزام مي‌شوند. مرز فعلي افغانستان و پاكستان در سال ‪ ۱۸۹۳در زمان سلطه ‌استعمار انگليس در شبه‌ قاره هند براي مدت يكصد سال علامت‌گذاري شد. از تاسيس حكومت پاكستان در سال ‪ ۱۹۴۷تاكنون ميان اين كشور و افغانستان در مورد خط مرزي ديورند اختلاف وجود دارد. پاكستان نيز اعلام كرد حاضر است براي پيشگيري از نفوذ افراد خرابكار به داخل افغانستان ۹۰۰كيلومتر مرز اين كشور را ديوار و يا سيم خاردار بكشد. افغانها ضمن اعلام مخالفت با اين اقدام گفتند اين امر باعث جدايي اقوام پشتون دو سوي مرز كه جمعيت آنان بيش از ۴۰ ميليون نفر است ، خواهد شد. وي در ادامه از سفر پرويز مشرف در آينده نزديك به افغانستان خبر داد و گفت : هدف از اين سفر پايان بخشيدن به اختلافات موجود ميان دو همسايه و گسترش روابط في‌مابين است. وي از افغانستان به عنوان كشوري مستقل ياد نمود و گفت : ما در برقراري روابط با كشورها به اصل دوستي و احترام متقابل توجه داريم.

وي تصريح كرد گسترش روابط با كشورهاي همسايه و دوست به عنوان يك اصل و اولويت مهم در سياست خارجي به آن توجه مي‌شود. سخنگوي دولت در ادامه يادآور شد در جهاني زندگي مي‌كنيم كه كه نيازمند برقراري روابط با تمام كشورها هستيم و اين را به نفع تمام ملتها مي‌داينم.
 سخنگوي دولت از تلاش‌هاي سارنوال در مبارزه عليه فساد اداري حمايت كرد و گفت: دولت مصمم به مبارزه با فساد، ارتشاء و اختلاس در جامعه است. وي اضافه كرد: طي سه ماه گذشته در اين رابطه تلاش‌هاي خوبي از سوي سارنوالي صورت گرفته است به گفته وي ميان دهشت‌افكني و فساد اداري هيچ رابطه - اي وجود ندارد و دولت درصدد است در ولايات قانون را اعمال كند اما در اين رابطه با مشكلاتي مواجه هستيم.  او گرچه به مشكلات موردنظر اشاره‌اي نكرد اما صاحب نظران از وجود افراد جنگسالار و فعاليت گروه‌هاي مسلح غيرمسئول در ولايات از جمله اين مشكلات ياد مي‌كنند.

برهان‌الدين رباني چه ميگويد: “عليه طالبان نخواهيم جنگيد”

رباني در مصاحبه اختصاصي با روزنامه "واكيت" تركيه با ابراز اين نظر و تاييد "ديدار برخي رهبران ائتلاف شمال با طالبان" گفت: "ديدار برخي گروه‌هاي ائتلاف شمال صحت دارد. ولي من با طالبان ديداري نداشته‌ام."
وي با اعلام اين كه "در صورت ورود طالبان به كابل، با نيروهاي طالبان نخواهد جنگيد"، گفت: "در صورتي كه طالبان قدرت را در افغانستان به دست بگيرد و اقدام به قتل مردم كرده و عليه اسلام فعاليت كند، در چنان صورتي با طالبان وارد نبرد خواهيم شد."  به گفته رباني براي ورود نيروهاي طالبان به كابل، آن گروه مي‌بايد حمايت تمامي گروه‌هاي افغاني را جلب كند. چرا كه در غير اين صورت امكان ورود طالبان به كابل بسيار دشوار خواهد بود  ."  رباني در مورد نيروهاي ناتو مستقر در افغانستان گفت: "نيروهاي ناتو در ابتداي ورود فعاليتهاي خوبي در افغانستان داشتند و در راستاي بهبود وضعيت مالي مردم و گشايش مدارس فعاليت مي‌كردند. ولي مسير فعاليتهاي ناتو بعدا تغيير يافته و دولت مركزي به دست افراد ناصالح سپرده شده و نيروهاي ناتو عليه دين اسلام و فرهنگ افغانستان فعاليتهاي خود را آغاز كرده‌اند و در نتيجه اين روند، مردم افغانستان از نيروهاي ناتو دلخوشي ندارند و اكنون خواهان خروج نيروهاي آمريكايي و ناتو از خاك كشورشان هستند ." وي در مورد نيروها تركيه مستقر در افغانستان كه در چارچوب نيرواي ناتو در آن كشور به سر مي‌برند، گفت: "ناتو خواهان برخورد نيروهاي تركيه‌اي با مقاومت‌كنندگان در مناطق جنوبي افغانستان است. ولي نيروهاي تركيه نبايد از كابل خارج شوند. چرا كه ديگر مناطق افغانستان، مناطق بسيار پر خطري هستند."


رباني با عنوان اين كه به دليل مسلمان بودن نيروهاي نظامي تركيه، مردم افغاستان به اين نيروها علاقه‌مند هستند، گفت: "در صوت درگيري نيروهاي نظامي تركيه با مقاومت‌كنندگان افغاني، علاقه مردم افغانستان به نيروهاي نظامي تركيه نيز از ميان خواهد رفت ."  وي در ارزيابي عملكرد گروه القاعده گفت: "القاعده در دوران نبرد مردم افغانستان عليه نيروهاي روسيه، عمدتا از اتباع عرب كه براي رهايي مردم افغانستان به اين كشور آمده بودند، تشكيل شده و در نبرد افغانيها با نيروهاي روسيه، يار افغانيها بودند. ولي بعد از خروج نيروهاي روسيه، القاعده نمي‌بايد خود را درگير مسائل داخلي افغانستان مي‌كرد ."  وي با "قبول آشنايي خود با بن لادن" گفت: بن لادن مساله‌اي با مردم افغانستان ندارد و هدف وي از ميان برداشتن آمريكاست. ..

نشریه نیویارک تایمز به قلم کارلوتاگال گزارشی را در مورد دخالت پاكستان در امور افغانستان منتشر کرده است که عينا نقل مي گردد: نیروهای ناتو و افغان اخیرا یک تعداد افرادی را که در ماه سپتامبر برای انجام حملات انتحاری از پاکستان داخل افغانستان شدند، دستگیر نمودند.  درمیان این تعداد شخصی بنام حافظ داود شاه که با سه تن انتحار کننده های دیگر با تاکسی وارد افغانستان شده بودند ، نیز هست. حافظ داود شاه جوان افغان که 21 سال دارد در مهاجرت در پاکستان زندگی میکرد . مسئولین امنیتی افغانستان میگویند موارد مشابه به قضیه داود شاه که توسط یک گزارشگر درزندان در کابل مصاحبه شد، خیلی زیاد است . مسئولین می افزایند که منابع مالی ، تجهیزاتی و جلب و جذب افراد که حملات انتحاری را در افغانستان انجام میدهند درپاکستان صورت میگیرد . یک کارمند بلند پایه استخبارات افغانستان که نخواست نامش افشا شود با توجه به وسایل منفجره مانند ماین های کنار جاده میگوید : تمامی انتحار کننده ها با بمب های کنار جاده به نحوی از سوی پاکستان تنظیم میشود انها میکوشند با این حملات افغانستان را بی ثبات ساخته و ما را به ناکامی و تجزیه مواجه سازند. یکی از مقامات ارشد اردوی ایالات متحده امریکا در افغانستان با بیشترین گفته های این کارمند استخباراتی افغانستان موافق است ومیگوید : امکانات مالی ، آموزشی ، تجهیزاتی و ذهنیت دهی برای انتحار کنندگان در خارج از افغانستان فراهم میگردد. این شخص نیز نخواست نامش افشا شود. چون میدانست که اظهارات وی باعث نگرانی رهبران پاکستان میشود. این اتهام از جمله اتهامات نزاع برانگیزی است که مقامات افغانی و امریکایی اکثرا به سران پاکستان وارد میکنند ، اما پاکستان عبور شورشیان از انکشور به افغانستان را مکررا رد کرده و اصرار میدارند که ریشه طالبان در افغانستان است . برای نخستین بار هفته گذشته یک کارمند استخباراتی پاکستان اعتراف نمود که افراد انتحار کننده در منطقه قبایلی باجور پاکستان اموزش می بینند. این شخص که نخواست نامش افشا شود میگوید: اموزش افراد انتحاری در اینجا یکی از دلایلی بود که پاکستان در جریان ماه روان بریک مدرسه دینی حمله هوایی نمود که در اثر آن 80 نفر کشته شدند. به قول مقامات افغانی و ناتو ، دستگیری داود شاه و دیگر افراد نمایانگر آنست که گروپ های انتحاری برای حمله بر افغانستان آزادانه در پاکستان فعالیت دارند.
داود شاه میگوید او با سه تن دیگر جهت اجرای حملات انتحاری بتاریخ 30 سپتامبر از پاکستان به کابل آمدند. یکی از این چهار تن درهمان روز خود را درمقابل دروازه ورودی وزارت داخله منفجر ساخت و 12نفر را کشت و 40 تن دیگر را زخمی ساخت . اگر داود شاه موفق میشد خود را انفجار بدهد ، شاید وضعیت وخیم تر دیگری رخ میداد ، داود شاه و دسته اش قصد داشتند خود را در چهار ساحه درشهرکابل انفجار دهند ، ناکامی انها شاید تا حدودی به بخت و تاحدی به هوشیاری و بیداری نیروهای امنیتی ناتو وافغان بستگی داشته است اما توطئه انها نشان دهنده افزایش درحملات انتحاری در افغانستان است.
داود شاه که کلاه سیاه به سر داشت درحضور کارمندان توقیف گاه امنیت ملی در مورد دخیل بودنش در حملات انتحاری معلومات میداد. کارمندان امنیت ملی بخاطری داود شاه را به صحبت باما اجازه دادند که مرحله تحقیقات وی پایان یافته بود. داود شاه انتظار محاکمه را داشت. داود شاه هیچ ترس و هراسی از ارائه معلومات در مقابل محافظین خود نشان نداد اما بعد از سپری کردن دو هفته در توقیف ، او از ایستاد بودن طولانی خسته شده بود و از سردردی که علت اصلی ان معلوم نبود ، ناله میکرد ، سر دردی داود شاه را پدرش نیز دریک مصاحبه دیگر در منزلش در کراچی پاکستان تائید کرد . داود شاه که الی صنف ششم درس خوانده است درابتدای مصاحبه گفت قصد نداشت حمله انتحاری کند اما برای جهاد به افغانستان آمده بود. او گفت : من در باره جهاد علیه کفار درافغانستان فکر میکردم ، چون در اخبار میدیدم ومی شنیدم که در افغانستان جنگ است . اما در پایان صحبت یک ساعته ، داود شاه اقرار کرد که او میخواست خود را در کابل انفجار دهد ولی از کار خود پشیمان بود. او گفت نمیداند کجا خود را انفجار میداد. بعد از دستگیری داود شاه ، او گفت : یکتن از هم گروپانش که عبدالله نام داشت موفق شد خود را در مقابل وزارت داخله منتفجر نماید. او گفت : وقتی من د ستگیر شدم ، از این خبر اطلاع حاصل کردم وفکر کردم که این انتحار کننده حتما عبد الله بود. داود شاه گفت : هر سه همراه وی که تقریبا همسن هستند ، از کراچی پاکستان بودند و برای شهادت به افغانستان امده بودند. داود شاه یکتن از دونیم ملیون افغانی است که در پاکستان مهاجر هستند وقرار گفته مسئولین دوطرف سرحد این افراد پیوسته صفوف طالبان ودیگر جنگجویان اسلامی را رنگین میسازند. مسئولین استخبارات افغانستان میگویند: افراد انتحاری که اخیرا دستگیر گردیده اند ، از دوگروه میباشند. بعضی این انتحار کنندگان به گروه های افراطی رابطه دارند که ادارات استخبارات پاکستان منحیث وسیله سیاست خارجی علیه دولت های رقیب مانند افغانستان و هند استفاده میکند ، و گروه دیگر کسانی اند که مربوط به طالبان و گلبدین حکمتیار میباشند که نیز پرورده استخبارات پاکستان هستند . نیروهای ناتو و افغان میگویند : تعداد زیادی افراد انتحاری که درهمین اواخر دستگیر شده اند از پاکستان امده اند و یا اینکه از سوی فرماندهان مستقر در پاکستان فرستاده شده اند. این کارمند استخبارات افغانستان گفت : بعد از انکه یک گروه 12نفری انتحار کننده در کابل دستگیر گردید برای دوتن از دستگیر شدگان در توقیف، تیلفون میامد و از انها خواسته میشد که بمب های خود را انفجار دهند. این زنگ ها را یک فرمانده افغان بنام پیر فاروق که در کمپ مهاجرین افغان بنام شمشتو در پشاور زندگی میکرد و با حکمتیار روابط نزدیک دارد ، تیلفون میکرد.
بعد از انکه استخبارات افغانستان نمبر تیلفون پیر فاروق رابه دستور ناتو به استخبارات پاکستان داد ، مخبر انها که یکی از اطرافیان نزدیک پیر فاروق بود کشته شد و جسد انرا پارچه پارچه کرده به کمپ انداختند.
مسئولین ناتو در مورد این کشتار به ژورناليستان معلومات دادند. این کارمند استخبارات همچنان گفت : یک گروه دیگر انتحار کننده ها زمانی دستگیر گردید که قصد داشتند بالای نیروهای ناتو درشمال افغانستان حمله کنند. این گروه با حکمتیار رابطه داشت اما ترتیب و تنظیم انها از سوی یک فرمانده حکمتیار که در کویته زندگی میکند صورت میگرفت.

 

 


November 19th, 2006


  برداشت و بازنویسی درونمایه این تارنما در جاهای دیگر آزاد است. خواهشمندم، خاستگاه را یادآوری نمایید.
 
بازگشت
گزیده مقالات